Betrouwbare overheid

Bij de ChristenUnie staat de samenleving centraal. Een samenleving die niet het werk is van de overheid maar van mensen en maatschappelijke verbanden samen. De gemeente heeft vooral als taak de kracht in de samenleving te versterken. De gemeente staat daarom naast mensen – om te wijzen op de eigen verantwoordelijkheid maar ook om mee te denken, te stimuleren en te ondersteunen waar dat nodig is. Dit vraagt om maatwerk: de een heeft die ondersteuning sneller nodig dan de ander. Voor kwetsbare mensen die het echt niet zelf of samen met anderen kunnen, biedt de overheid een vangnet. Daarnaast houdt de overheid zich actief bezig met de ontwikkeling van Harderwijk en Hierden.

Inwoners moeten een beroep kunnen doen op de overheid als hun vrijheid, veiligheid of bestaanszekerheid in het geding is. Om die reden is het goed dat de overheid op een aantal belangrijke terreinen ook grenzen aangeeft, handhaaft, normeert en kaders stelt.

De ChristenUnie wil zich inzetten voor het versterken van het vertrouwen in de politiek en in de overheid. Wij zijn ervan overtuigd dat een goed bestuur en een sterk moreel en integer leiderschap de basis vormen voor een bloeiende samenleving.

De ChristenUnie zet in haar werk in de gemeenteraad in op luisteren en samenwerken. Hierbij willen wij betrouwbaar zijn en constructief meedenken.

Concreet

• De ChristenUnie wil er vanuit onze identiteit voor alle inwoners zijn: zwak en sterk, jong en oud, rijk en arm, gelovig of niet-gelovig.
• De ChristenUnie zet zich in voor een betrouwbaar en toegankelijk bestuur van de gemeente.
• De ChristenUnie streeft naar een coalitieakkoord op hoofdlijnen zodat er voor alle partijen ruimte is voor invloed op het beleid.
• De ChristenUnie wil continu aandacht voor het onderwerp integriteit, waarbij het uiteindelijk de burgemeester is die dit bewaakt.

Van de gemeente verwachten wij dat zij een betrouwbare, goede rentmeester is van de beschikbare middelen. Structurele uitgaven, zoals voor wegen en onderwijshuisvesting, moeten kunnen worden betaald uit vaste inkomsten. Alle burgers betalen mee, hetzij via de afdracht van de rijksoverheid, hetzij via de gemeentelijke belastingen zoals de Onroerende Zaak Belasting (ozb). Uiteraard is er maatwerk mogelijk voor mensen met weinig financiële draagkracht.

In de afgelopen periode is het takenpakket van de gemeente flink uitgebreid. Hierbij zijn de financiële risico’s toegenomen. Deze risico’s kunnen worden opgevangen door een zorgvuldige begroting met voldoende aandacht voor financiële reserves. Toekomstige generaties mogen niet de rekening krijgen van slecht (financieel) beleid van hun voorgangers.

Het begint allemaal met het inzichtelijk maken in de begroting en de jaarrekening welke prestaties voor de beschikbare financiën worden uitgevoerd en zijn gerealiseerd. Publieke middelen zijn per definitie schaars; er zijn altijd meer wensen dan er geld beschikbaar is. De gemeenteraad moet zorgvuldig de verschillende wensen, noden en belangen (kunnen) afwegen. Bij bezuinigingen moeten de posten die te maken hebben met de nood van individuele burgers, zorg, veiligheid, beheer en onderhoud van bestaande voorzieningen worden ontzien.

De gemeente koopt duurzaam en circulair in. Keuzes en resultaten zijn meetbaar.

De gemeente als ambtelijke organisatie moet blijven werken aan doelgerichtheid en efficiëntie. Rekenkameronderzoeken kunnen daarbij behulpzaam zijn, mits ze gericht worden ingezet en geen (politiek) doel op zich worden.

Concreet

• De ChristenUnie is voorstander van wijkbudgetten.
• Gemeentelijke belastingen zijn in principe 100% kostendekkend.
• De lokale lastendruk (waaronder de ozb) stijgt in principe niet meer dan de inflatiecorrectie.
• De dienstverlening van de gemeente (o.a. leges) zijn zoveel mogelijk kostendekkend.
• Bij het inkoopbeleid zijn duurzame criteria een harde eis, zoals fair trade, social return on investment en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
• Bezuinigen door kritisch te zijn op:
  • Subsidiëren van organisaties en activiteiten die ook met privaat geld kunnen worden bekostigd
  • De inhuur van externe projectmanagers, adviesbureaus e.d.

Voor een goede vervulling van de toegenomen wettelijke taken en verplichtingen heeft de gemeente de beschikking over veel gevoelige persoonsgegevens. Het koppelen van gegevens is nodig om snel de juiste zorg te kunnen leveren. Voor het vertrouwen in de overheid is het tegelijk van het grootste belang dat uiterst zorgvuldig met deze gegevens wordt omgegaan. Burgers hebben daar recht op: het recht op bescherming van persoonsgegevens is een grondrecht en zij moeten daarom goed geïnformeerd zijn over wat er met hun gegevens gebeurt.

Concreet

• Alle medewerkers van de gemeente - en specifiek de medewerkers in het sociaal domein - zijn zich bewust van het belang van een zorgvuldige omgang met gevoelige persoonsgegevens. Het vergroten van het privacybewustzijn wordt bereikt door scholing omtrent dit onderwerp.
• Medewerkers in het sociaal domein wijzen cliënten zowel schriftelijk als mondeling op hun rechten op het gebied van privacy.

De gemeente heeft een aantal belangrijke kerntaken, zoals veiligheid, maatschappelijke ondersteuning, ruimtelijke ordening en afvalinzameling. Zelfs bij die taken waar zij een primaire verantwoordelijkheid heeft, zoekt zij nog steeds zoveel mogelijk samenwerking met de samenleving (burgers, bedrijven, organisaties, kerken, scholen, enzovoort).

De ChristenUnie hanteert bij haar werk in de gemeenteraad een coöperatieve houding. Het innemen van standpunten in de raad wordt primair bepaald door de uitgangspunten van de partij, die onder meer zijn vastgelegd in dit verkiezingsprogramma.

De ChristenUnie waardeert het eigene van wijken en buurten en het dorp Hierden en wil daar de gemeenschapszin bevorderen. De gemeente moet alle mogelijkheden benutten om haar  bewoners te betrekken bij zaken die hen raken. De ChristenUnie draagt daarom het wijkgericht werken een warm hart toe. Hierbij vervullen de wijkmanagers en de wijkbeheerders een belangrijke rol. Deze ambtenaren vormen de schakel tussen de vele afdelingen binnen het gemeentelijk apparaat en de mensen in de wijken. Tegelijk mag van alle ambtenaren worden verwacht dat zij burgergericht opereren (zonder daarbij het grotere belang uit het oog te verliezen).

De ChristenUnie wil wijken en buurten eigen verantwoordelijkheid geven, ondersteund met eigen budgetten. De kracht van de buurt is daarbij uitgangspunt.

Buurtplatforms en wijkorganen krijgen onder voorwaarden geld om hun belangenvertegenwoor-digende rol te kunnen vervullen. Voorwaarde is dat er een duidelijk draagvlak voor de vereniging in de wijk moet worden aangetoond.

De gemeente Harderwijk moet niet alles zelf of alleen willen doen. Sterker nog, de gemeente moet niet overal bij betrokken willen zijn. Loslaten is ook een kunst. Wij spreken liever van overheidsparticipatie dan van burgerparticipatie, al was het alleen maar om bij de gemeente een kanteling in denken teweeg te brengen. Een nieuwe manier van samenwerken is extra hard nodig nu er zoveel nieuwe taken op de gemeente afkomen. Participatie is hierbij geen bezuiniging, maar juist onze visie op de samenleving.

Als de gemeente wel een belangrijke rol heeft in een proces, dan wil de ChristenUnie dat de gemeente burgers, bedrijven, belangenbehartigers en andere betrokkenen zo vroeg, veel en vaak als mogelijk betrekt bij de vorming en uitvoering van dat beleid. Dat is een voorwaarde voor draagvlak en een vruchtbare samenwerking. Goed voorbeeld hiervan is de Wmo-raad.

De gemeente – zowel college als raad – ontwikkelen uitgebreid beleid voor participatie met duidelijke rollen, procedures en wederzijdse verwachtingen. De communicatie vanuit de gemeente verdient daarbij zorgvuldige aandacht.

 Als er initiatieven, taken, verantwoordelijkheden en middelen kunnen worden overgedragen aan burgers en maatschappelijke instellingen, dan begeleidt en ondersteunt de gemeente dit proces. Het gaat er uiteindelijk om dat gezamenlijke doelstellingen op de beste manier bereikt worden. Een voorbeeld hiervan is het overdragen van de zorg voor het openbare groen aan een buurt of individuele burgers.

Samenwerking met omliggende gemeenten en in grotere regionale verbanden, zoals Sociale Dienst Veluwerand, Meerinzicht en de veiligheidsregio, is onvermijdelijk – niet alleen vanwege de financiële aspecten maar ook vanwege de vragen die op de gemeente afkomen. Voor de ChristenUnie is hierbij uitgangspunt dat de kwaliteit van de eigen gemeentelijke organisatie (ook wel bestuurskracht genoemd) voldoende moet zijn en blijven. Ook de rol van de gemeenteraad dient hierbij geborgd te zijn – de raad dient voldoende in stelling te worden gebracht om zijn kaderstellende en controlerende taken te kunnen uitoefenen.

Bestuurlijke samenwerkingsverbanden zoals gemeenschappelijke regelingen vragen een kritische houding. De ChristenUnie is niet per definitie tegen gemeenschappelijke regelingen, maar die dienen op z'n minst de mogelijkheid in zich te hebben dat de gemeente Harderwijk eigen beleid kan blijven formuleren. Ook is belangrijk dat de raad zicht en controle houdt op besluiten die een gemeenschappelijke regeling neemt.

Concreet

• Keuzes voor schaalvergroting (samenwerking met andere gemeenten in allerlei gradaties) worden gemaakt op basis van inhoud, kwaliteit, draagvlak en herkenbaarheid.
• De ChristenUnie steunt (het wettelijk mogelijk maken van) initiatieven die kaderstelling en controle rondom samenwerkingsverbanden versterken.
• De raad maakt afspraken over hoe gemeenschappelijke regelingen vanuit de raad worden gestuurd en gecontroleerd.

De overheid is er voor de burger – en niet andersom. De gemeente heeft een aantal belangrijke kerntaken, zoals veiligheid, (jeugd-)zorg, maatschappelijke ondersteuning, ruimtelijke ordening en duurzaamheid. Zelfs bij die taken waar zij een primaire verantwoordelijkheid heeft, zoekt zij steeds zoveel mogelijk samenwerking met de samenleving (zoals inwoners, bedrijven, organisaties, kerken en scholen).

De ChristenUnie waardeert het eigene van het dorp Hierden en de wijken in Harderwijk. De gemeente moet alle mogelijkheden benutten om bewoners van buurten en wijken te betrekken bij zaken die hen raken. Om maatwerk te bewerkstelligen zet de ChristenUnie in op specifiek wijkbeheer.

De ChristenUnie wil wijken en buurten eigen verantwoordelijkheid geven, ondersteund met eigen budgetten. De kracht van de buurt is daarbij uitgangspunt. Burgerinitiatieven zoals de Rietmeen en Endura zijn succesvol en verdienen ondersteuning. Buurtplatforms, wijkorganen en coöperaties worden gefaciliteerd om hun belangenvertegenwoordigende rol te kunnen vervullen. Voorwaarde is dat er een duidelijk draagvlak voor de vereniging in de wijk moet worden aangetoond. Hierbij is het noodzakelijk beleidsvrijheid te geven om kleine projecten slagvaardig te kunnen aanpakken.

De ChristenUnie stelt zich hierbij open en transparant op.

Concreet

• Er is ruimte voor inwoners die verantwoordelijkheden op zich nemen op het gebied van duurzaamheid, energie, zorg, lokale economie of wijkbeheer.
• Meer vertrouwen, minder regels. Elke twee jaar komt het college met voorstellen voor regels die geschrapt, vereenvoudigd of samengevoegd kunnen worden.
• Geen raadgevende referenda maar wel vroegtijdig open en eerlijk burgers betrekken bij beleidskeuzes en/of grote ontwikkelingen.
• Heldere procesafspraken en randvoorwaarden bij burgerparticipatie.
• De gemeente gebruikt bij schriftelijke communicatie met inwoners eenvoudig Nederlands (taalniveau B1).

De gemeente Harderwijk is verantwoordelijk voor goede opvang van vluchtelingen. Mensen die huis en haard hebben verlaten moeten een veilig onderkomen krijgen. We zijn ons er van bewust dat het draagvlak hiervoor soms kwetsbaar is. Daarom willen we dat nieuwkomers zo snel mogelijk opgenomen worden in onze samenleving. Dat begint met de taal leren, maar ook dat gaat sneller en beter als nieuwkomers actief deelnemen aan de maatschappij. Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV’ers) verdienen bijzondere aandacht. Het percentage dat voor problemen zorgt en een opleiding niet afmaakt is hoog. De ChristenUnie vindt het belangrijk dat er voldoende geïnvesteerd wordt in de begeleiding van nieuwkomers.

De gemeente moet de taakstelling voor huisvesting van statushouders halen, maar moet ook bewaken dat dit niet tot verdringing op de huizenmarkt leidt. ‘Asielzoekerswijken’ of ‘vluchtelingenflats’ zijn absoluut onwenselijk, daarom is spreiding belangrijk.

Nieuwkomers moeten zo snel mogelijk deel kunnen nemen aan (vrijwilligers)werk en participeren in verenigingen. Mogelijkheden om actief kennis te maken met en deel te nemen aan de maatschappij helpen nieuwkomers bij hun integratie. Initiatieven vanuit de samenleving die hiervoor georganiseerd worden, verdienen aanmoediging en ondersteuning. Belangrijk is tegelijk dat nieuwkomers leren dat de Nederlandse normen en waarden leidend zijn.

De ChristenUnie vindt dat iedereen recht heeft op onderdak. De gemeente neemt haar verantwoordelijkheid voor het, verspreid over de wijken, huisvesten van statushouders. Indien nodig worden er extra (tijdelijke) woningen of alternatieve woonvormen gerealiseerd.

Concreet

• Activiteiten vanuit de samenleving die taal en participatie van nieuwkomers bevorderen worden omarmd en gestimuleerd.
• Voor AMV’ers wordt er in overleg met het COA en het lokale onderwijs een voorschoolprogramma op de opvanglocatie gestart. De gemeente steunt (financieel) maatjesprojecten, omdat die bijdragen aan de kennismaking met onze waarden, cultuur en taal.
• De gemeente schakelt het bedrijfsleven in en daagt hen uit statushouders in dienst te nemen.
• Gemeentebesturen maken, in samenspraak met alle stakeholders (COA, IND, Vluchtelingenwerk, maatschappelijke organisaties, scholen, kerken en bedrijfsleven), een lokaal beleidsplan voor snelle en efficiënte integratie van nieuwkomers.
• De gemeente stimuleert dat asielgerechtigden duurzaam aan de slag kunnen. Statushouders wordt maatwerk aangeboden om, aansluitend op hun inburgering, een opleiding/studie te volgen, een leer/werktraject te doen en/of stage te lopen.