Bijdrage in de eerste termijn

Voorzitter!

Iedereen weet waar Harderwijk is begonnen: qua gemeente in 1231, wat betreft ons grondgebied: daarvan heeft een van uw wethouders een mooie luchtfoto aan de muur hangen en wat betreft het bestuur: u als burgemeester bent in januari 2013 benoemd en wij als raadsleden zitten hier vanaf het voorjaar van 2014.

Maar waar houdt Harderwijk op??

In 1972 heeft de gemeente Harderwijk een deel van haar uitvoeringstaken overgedragen aan RNV 1.0. Daarmee begon een regionale samenwerking, die tot op heden voortduurt. Maar we zijn inmiddels wel 44 jaar verder en het bestuurlijk landschap is er behoorlijk anders uit komen te zien, niet in de laatste plaats door landelijke ontwikkelingen die ons nopen om de samenwerking met ons omliggende gemeenten nog nadrukkelijker op te zoeken. Dat hebben we al eerder gedaan en dat heeft toen helaas niet geleid tot het door ons gewenste resultaat. Voor nu is dat een gegeven, maar dat betekent niet dat dat niet kan veranderen!

Voor onze wens om samen te werken met de andere RNV-gemeenten ervaren wij steun, of moet ik zeggen: een lichte drang, vanuit de provincie – en dat is goed. We zouden wel gek zijn om die steun te negeren of weg te wuiven. We hebben de provincie nl. hard nodig als we regionale en bovenregionale onderwerpen willen oppakken en aanpakken. Dan bedoel ik niet alleen het financiële aspect maar ook de bestuurlijke steun. Het rapport ‘Sterk Bestuur’ is hierover helder.

De fractie van de ChristenUnie wil hierin haar verantwoording nemen. Om het kort en goed te zeggen: we redden het niet alleen – we hebben elkaar nodig. Maar dan de cruciale vraag: wat willen wij als Harderwijk zelf blijven doen en daarbij komt automatisch de vraag naar voren: wat willen de andere RNV-gemeenten en de gemeente Hattem zelf blijven doen? De volgende vraag is dan: hoe matchen we dit? Zeven colleges, zeven raden … ga er maar aanstaan.

Voorzitter, samenwerken is wel eens lastig. Je moet ineens rekening houden met anderen en met andere belangen. De fractie van de ChristenUnie wil daarbij nadrukkelijk het grotere plaatje voor ogen houden. Wanneer we namelijk allemaal gaan zitten navelstaren, gebeurt er niks!

Vertrouwen is bij dit alles het sleutelwoord en dat moet de gemeente Harderwijk als centrumgemeente bij dit alles uitstralen. Wij als fractie hebben er vertrouwen in dat dit bij u als voorzitter van de RNV in goede handen is. Bij een eerdere gelegenheid is gesproken over de ‘gun-factor’. Die factor mag niet op de achtergrond raken.

Voorzitter, de fractie van de ChristenUnie kan volmondig instemmen met het voorliggende raadsbesluit! Maar … we kunnen niet negeren wat er om ons heen is gebeurd en gebeurt. Daar kom ik in de tweede termijn op terug.

Bijdrage in de tweede termijn

Allereerst wil ik ingaan op de motie die door de raad van de gemeente Nunspeet is aangenomen. In mijn eerste termijn heb ik gesproken over ‘vertrouwen’. Ik heb ook genoemd dat er zeven colleges en zeven raden bij betrokken zijn, die verantwoordelijk zijn voor zeven gemeentes die (deels) andere belangen hebben. Vorige week donderdag noemde ik al dat het niet onlogisch is dat bijvoorbeeld de gemeente Oldebroek voor bepaalde beleidsterreinen naar de gemeente Zwolle kijkt. Dat maakt dit alles (extra) weerbarstig. Het is onmogelijk om alles van tevoren dicht te regelen en in die zin betwijfel ik of een “kaderstellende bespreking”, waartoe de motie oproept – en als die in elke gemeente zou worden aangenomen zouden er zeven kaderstellende besprekingen moeten worden gevoerd (!) – ons dichterbij ons doel brengt. Dit laat onverlet dat de in de motie opgeworpen vragen legitiem zijn. Die vragen moeten beantwoord worden. Uitgaande van het onderlinge vertrouwen en de grondhouding die eerder is uitgesproken (de gun-factor) menen wij dat het beter is om eerst te beginnen met RNV 3.0 om vervolgens die vragen te gaan beantwoorden.

Wat betreft de uitvoeringstaken op het sociale domein: de gemeente Harderwijk heeft in het verleden al besloten om het sociale domein samen met de gemeenten Ermelo en Zeewolde op te pakken. Andere RNV-gemeenten hebben toen om hun moverende redenen afgezien van deelname. Mede gelet op de grote omvang van het sociale domein en om een duidelijk beeld op het geheel te houden is het niet onbegrijpelijk dat de uitvoeringstaken, die nu nog door RNV worden verricht, ook worden ondergebracht binnen dit samenwerkingsverband. Dit besluit kan derhalve ook onze steun krijgen. Wij vinden het wel belangrijk om te herhalen dat onze vraag of andere gemeenten alsnog kunnen toetreden tijdens de commissiebehandeling bevestigend is beantwoord. Oftewel: we sluiten ons niet af (of: op binnen onze EHZ-muren), maar de uitnodiging om mee te doen ligt er.

Voorzitter, we zijn geen stand-alone’s. We hebben meer en meer een netwerk nodig om te kunnen blijven functioneren – zonder daarbij overigens onze eigen identiteiten te verloochenen, want dat maakt dit stukje Nederland dan toch ook wel weer mooi! We spreken onze hoop en verwachting uit dat we zullen samenwerken op basis van vertrouwen, met als resultaat dat het geheel meer zal zijn dan de som der delen!

Tot slot: in het verleden hebben wij meer dan eens onze zorgen geuit over de democratische legitimiteit. Die zijn met dit alles nog niet weggenomen. Veel gemeentelijke taken worden in regionaal verband uitgevoerd en het lijkt erop dat wij als raad daarover weinig zeggenschap hebben. Wij roepen u op om dit aspect nadrukkelijk voor ogen te houden en ons als raad in de gelegenheid te stellen hierin onze kaderstellende én controlerende taken op een zorgvuldige wijze uit te kunnen voeren.