Loting geeft jongeren hoop en perspectief op een woning. Halveer hun kans niet!
Donderdagavond ging het in de gemeenteraad over de verdeling van sociale huurwoningen. Op dit moment wordt ongeveer 20% van de woningen verloot. Bij een verloting maken ook starters (jongeren en andere spoedzoekers) een kans. Bij verdeling op basis van inschrijfduur niet, omdat ze dan minstens 8 jaar ingeschreven moeten staan.
In de raad dreigt er een meerderheid te zijn voor een voorstel van de PvdA om het aantal woningen waarvoor geloot mag worden te beperken tot maximaal 10%. Daarmee worden de kansen van starters dus gehalveerd.
Aan het begin van de vergadering werd ingesproken door mevrouw Marijke van Prooijen van Huurdersraad Woonwijs, de belangenbehartiger van de huurders van Uwoon. Zij pleitte er voor om het systeem van loting te houden zoals het nu is. "In het begin was er best koudwatervrees", maar de praktijkervaringen zijn goed en er komen geen klachten binnen.
De stelling voor het debat luidde: " Loting is geen effectief instrument voor het verdelen van woningen". Marcel Heldoorn voerde het woord namens de ChristenUnie. Hieronder zijn bijdrage.
"Of je nu jong of oud bent, iedereen heeft behoefte aan een dak boven haar of zijn hoofd. Wonen is in ons land zelfs een sociaal grondrecht waarin de overheid een taak heeft gekregen in de Grondwet. Maar toch, in deze tijd van woningnood en snel stijgende prijzen is goed wonen voor velen verre van vanzelfsprekend.
De debatvraag of loting een effectief instrument voor het verdelen van woningen is, kan natuurlijk alleen maar beantwoord worden met een volmondig JA!, want als alle woningen via loting verdeeld zouden worden, zouden de corporaties ze ook gemakkelijk allemaal kwijt raken.
Er is schaarste aan woningen en dus veel meer zoekers dan huizen. En juist daarover gaat dit debat. Want hoe verdelen we de schaarse woningen zo eerlijk mogelijk? En wat is de rol van loting daarbij?
In mijn bijdrage wil ik kijken naar het doel en het effect van loting en de monitoring van het effect.
Eerst over het doel van loting
Ik neem u graag mee naar twee mensen in mijn familie die op de wachtlijst staan.
Als eerste mijn dochter Nina van 19. Zij heeft zich het afgelopen jaar ingeschreven en denkt nog niet echt aan uit huis gaan, maar dat kan binnen één of twee jaar natuurlijk gemakkelijk veranderen.
Ten tweede mijn schoonmoeder, die in een fijn sociaal huurappartement woont en inmiddels bijna 32 jaar ingeschreven staat. Zoals ze zelf zei: “voor de zekerheid, als ik ooit nog een andere woning moet, maar hopelijk kan ik hier blijven”.
Twee mensen met totaal onvergelijkbare kansen om een woning te bemachtigen. De traditionele verdeling op basis van inschrijfduur is onbruikbaar en oneerlijk voor nieuwe inschrijvers.
En dan is er het instrument loting dat als doel heeft om jongeren en starters, de zogenaamde spoedzoekers, ook een kans te geven. Zonder loting weten zij dat ze nog wel een flink aantal jaren geduld moeten hebben voor ze überhaupt in aanmerking komen voor een woning.
Loting geeft hen hoop en perspectief. Een kleine kans is altijd beter dan geen enkele kans.
Dan over het effect van loting
Wat weten we al? Uit het laatste jaarverslag van Uwoon blijkt dat de eerste ervaringen met loting positief zijn. Alle verlote woningen zijn toegewezen aan mensen met een korte inschrijfduur. Spoedzoekers krijgen dus werkelijk meer kans op een woning.
Maar een betere positie voor de een betekent automatisch een verslechtering voor de ander. Mensen met een korte inschrijfduur profiteren van een hoger percentage loting, terwijl mensen met een lange inschrijfduur hun kansen zien afnemen.
Het is dus zaak om te zoeken naar een goede balans. En dat brengt ons op het punt van
het monitoren van het effect van loting.
Om er zeker van te zijn dat het doel van de loting bereikt wordt en in balans blijft, zal het college de ontwikkelingen monitoren. Wat ons betreft wordt de raad daar nauw bij betrokken. Wij zijn blij dat we in de commissie Ruimte het gesprek met de wethouder hierover zijn gestart.
Wij zullen met een motie komen om de effecten van de woonruimteverdeling te monitoren samen met de raad en in samenhang met het hele woonbeleid.
Afsluitend
De ChristenUnie zet zich in voor de kansen van iedereen om deel te kunnen nemen aan de samenleving. En als er dan mensen of groepen zijn met een mindere uitgangspositie dan heeft de overheid de plicht om daar iets aan te doen.
Wij maken ons sterk voor de kansen van starters, voor waardig wonen voor ouderen, voor betaalbaar wonen voor iedereen.
Wij zijn dus blij met de huisvestingsverordening zoals die nu voorligt."
Marcel Heldoorn
raadslid ChristenUnie